AP Photo/Laurent Cipriani
ΒΙΒΛΙΟ

Παίξε μπαλίτσα με τα 12 καλύτερα ποδοσφαιρικά βιβλία όλων των εποχών

Θα γεμίσουν το κενό που έρχεται από την επόμενη εβδομάδα.

Λίγο πριν φτάσουμε στον τελικό του φετινού Μουντιάλ, που μας έχει χαρίσει ήδη σπουδαίες στιγμές και μπόλικες ποδοσφαιρικές συγκινήσεις, είμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το μεγάλο αρνητικό στοιχεία κάθε μεγάλης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης: Γίνεται κάθε 4 χρόνια.

Αυτό σημαίνει πως παιχνίδια όπως το Γαλλία-Αργεντινή, ομάδες όπως η Ιαπωνία και η Ισλανδία, αλλά και τίμιοι αγώνες όπως το Μαρόκο-Ιράν ή το Πολωνία-Σενεγάλη, θα μας συναντήσουν ξανά το 2022 και αυτό, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς μου, είναι αρκετά μακριά. Για να ελαφρύνουμε λοιπόν την Post World Cup Depression που σίγουρα θα σας πιάσει από τη Δευτέρα μετά τον τελικό, σκεφτήκαμε να σας παρουσιάσουμε μερικά από τα καλύτερα βιβλία που έχουν σχέση με το ποδόσφαιρο. Έτσι, θα κρατήσετε την επαφή σας με το jogo bonito και ταυτόχρονα θα διαβάσετε και ένα καλό βιβλίο, αφού το σηκώνει και το καλοκαιράκι.

Πάμε λοιπόν να δούμε τα βιβλία κι ετοιμαστείτε από τώρα για βιβλιοπαραγγελίες.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Soccer in Sun and Shadow του Eduardo Galeano

Το Atlantic χαρακτήρισε τον Galeano ως τον “τιμημένο ποιητή του ποδοσφαίρου”, οπότε η λίστα μας δε θα μπορούσε να μην ξεκινήσει με το βιβλίο του. Ο Galeano πέθανε το 2015 και το βιβλίο του, που κυκλοφορεί στα ελληνικά με τον τίτλο ‘Το ποδόσφαιρο στη σκιά και στο φως’, ο συγγραφέας μιλά για όλες αυτές τις στιγμές που αποτελούν το ποδόσφαιρο. Ασχολείται με τον Χριστουγεννιάτικο αγώνα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, περιγράφει γκολ του Γκαρίντσα, κριτικάρει τη FIFA, καταπιάνεται με τα δολοφονικά πάθη που ξυπνά το άθλημα, οπως με την εκτέλεση ολόκληρης της Ντιναμό Κιέβου από τους Ναζί μετά τη νίκη τους επί γερμανικής ομάδας το 1942 και τον Abdón Porte της Νασιονάλ που βρέθηκε νεκρός στο κέντρο του γηπέδου με ένα όπλο στα χέρια. Το βιβλίο του Galeano είναι ένα must read για ποδοσφαιρόφιλους ή μη, αφού επιτυγχάνει να μεταδώσει τη νοσταλγία για το άθλημα, αλλά και να μεταφέρει μέσα σε λίγες σελίδες το γιατί το ποδόσφαιρο λατρεύεται σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η ΒΡΑΖΙΛΙΑ

Futebol: The Brazilian Way of Life του Alex Bellos

Δε γίνεται να μιλήσουμε με οποιονδήποτε τρόπο για ποδόσφαιρο και να μην πούμε και κάτι για τη Βραζιλία, σωστά; Το βιβλίο του Bellos είναι μια συλλογή κειμένων που παρουσιάζει το ψηφιδωτό της χώρας που ζει για το ποδόσφαιρο. Γεμάτο ενδιαφέρουσες πληροφορίες, στοιχεία, βιβλιογραφία, ακόμη και στίχους τραγουδιών, ο συγγραφέας δείχνει το πόσο βαθιά στην κουλτούρα της χώρας είναι πλεγμένη η αγάπη για το ποδόσφαιρο, ενώ παρακολουθεί και την πορεία της διαφθοράς στη Βραζιλιάνικη κοινωνία, και άρα και στο άθλημα. Σχηματίζει το πορτρέτου του μεγάλου Σώκρατες για τραγικές ιστορίες ποδοσφαιριστών, για το καρναβάλι, για τους αθλητές που ψάχνουν την τύχη τους μακριά από την πατρίδα, το ρόλο των προλήψεων και της θρησκείας στο παιχνίδι, για τον Ρονάλντο και τον τελικό του 1998. Το βιβλίο για όλους όσους αγαπούν τη Σελεσάο.

ΟΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ

Soccernomics των Simon Kuper και Stefan Szymanski

Ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα ποδοσφαιρικά βιβλία ήρθε το 2009 και έχει να κάνει με τη στατιστική. Ω ναι. Το βιβλίο των Kuper (που θα ξανασυναντήσουμε παρακάτω στη λίστα μας) και Szymanski εμπνέεται από το διάσημο ‘Freakonomics’ και επιχειρεί να απαντήσει σε ποδοσφαιρικά ερωτήματα με τη βοήθεια μιας στατιστικής έρευνας. Γιατί η Αμερική δεν κυριαρχεί σε αυτό το άθλημα, όπως και σε πολλά άλλα; Γιατί χάνει συνήθως η Αγγλία; Ποια χώρα έχει τους καλύτερους φιλάθλους; Ποιες χώρες παίζουν καλύτερα από ό,τι θα έπρεπε και ποιες χειρότερα από όσο θα έπρεπε; Ποιο είναι το καλύτερο επιχειρηματικό μοντέλο για ένα ποδοσφαιρικό σωματείο; Γιατί δεν υπάρχουν περισσότεροι νικητές του Champions League στις μεγαλύτερες πρωτεύουσες της Ευρώπης; Όσοι αναρωτιέστε, ορίστε, υπάρχουν απαντήσεις.

Ο ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗΣ

I am Zlatan Ibrahimović των David Lagercrantz και Zlatan Ibrahimović

Ε είναι ο Zlatan Ibrahimović, τι άλλο να πούμε εμείς δηλαδή. Η ζωή του ιδιόρρυθμου ποδοσφαιριστή, τα παιδικά του χρόνια, την πορεία του στον αθλητισμό, την οικογένειά του, τις σχέσεις του με συμπαίκτες, προπονητές και ατζέντηδες. Τα λέει όλα, δεν κρύβει τίποτα και το βιβλίο είναι από τις πιο ψυχαγωγικές αθλητικές βιογραφίες που μπορείτε να βρείτε στα βιβλιοπωλεία.

Η ΑΓΓΛΙΑ

One Night in Turin του Pete Davies

Η ήττα της Αγγλίας στον ημιτελικό του Μουντιάλ της Ιταλία το 1990 άλλαξε το ποδόσφαιρο της χώρας για πάντα και ο συγγραφέας Pete Davies ήταν εκεί για να καταγράψει τα πάντα. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη των παικτών, ο Davies είχε πλήρη πρόσβαση στην ομάδα επί 9 μήνες, πριν και κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης. Το βιβλίο περιέχει τα όσα είδε εκεί, σε μια πολύ κοντινή καταγραφή μιας από τις σπουδαιότερες στιγμές των Παγκοσμίων Κυπέλλων, μέσα από τα μάτια των παικτών, των δημοσιογράφων, των χούλιγκανς, των φιλάθλων. Ίσως ένα από τα συναρπαστικότερα ποδοσφαιρικά αναγνώσματα που έχουν γραφτεί ποτέ. Το 2010 κυκλοφόρησε με τον ίδιο τίτλο ένα ντοκιμαντέρ για την πορεία της Αγγλίας το καλοκαίρι του ’90.

Η ΟΜΑΔΑ (ΜΟΥ)

The Damned Utd του David Peace

Το 1974 προπονητής της Leeds United έγινε ο Brian Clough, μετέπειτα μάνατζερ επί 18 χρόνια της σπουδαίας Nottingham Forrest. Η προπονητική του καριέρα στη Leeds, την ομάδα της καρδιά μου, κράτησε μόλις 44 ημέρες, με τον Clough να είναι ανοιχτά κατά του στυλ παιχνιδιού της ομάδας μέχρι εκείνη τη στιγμή, αλλά και του προηγούμενου προπονητή της, ενώ είχε υποστηρίξει πως η Leeds θα έπρεπε να πέσει κατηγορία εξαιτίας του βρώμικου παιχνιδιού της και είχε έρθει σε κόντρα με τα περισσότερα από τα αστέρια της. Το βιβλίο του Peace προσπαθεί να μπει στο μυαλό του Clough και παρουσιάζει τον εσωτερικό του μονόλογο, ζωντανεύοντας έναν από τους εκκεντρικότερους χαρακτήρες του αγγλικού ποδοσφαίρου.

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

Soccer Against the Enemy του Simon Kuper

Ο γνωστός μας, από παραπάνω στη λίστα, Simon Kuper ταξίδεψε σε 22 χώρες, μίλησε με οπαδούς και ανακάλυψε τις επιπτώσεις του αθλήματος στην κουλτούρα, στην πολιτική και στη μοίρα ολόκληρων εθνών. Οι συνεντεύξεις του συγγραφέα περιέχουν ανάμεσά τους και έναν Αργεντινό στρατηγό, έναν Ανατολικογερμανό που έπαιζε κυνηγητό με τη Στάζι, προέδρους ποδοσφαιρικών συλλόγων, παίκτες και προπονητές. Ένα πολύ σημαντικό ανάγνωσμα για τη θέση του ποδοσφαίρου στον κόσμο.

Η ΟΛΛΑΝΔΙΑ

Brilliant Orange του David Winner

Κι αν μιλάμε για ποδόσφαιρο, σίγουρα πρέπει να μιλήσουμε και για το Ολοκληρωτικό Ποδόσφαιρο της Ολλανδίας. Μια από τις πιο ξεχωριστές ποδοσφαιρικές παραδόσεις και κουλτούρες σε ολόκληρο τον κόσμο, η Ολλανδία μας προσφέρει ξεχωριστές εμπειρίες ξεκινώντας από τη δεκαετία του ’60, μέσα από την Καλύτερη Εθνική Ομάδα που Δεν Έχει Κερδίσει Ποτέ το Παγκόσμιο Κύπελλο, τη χρυσή εποχή του Άγιαξ, τους ανθρώπους της που συνέπραξαν στην αναζωογόνηση κορυφαίων συλλόγων όπως η Μπαρτσελόνα, η Μίλαν και η Άρσεναλ. Το βιβλίο μιλά για την κουλτούρα, τη φιλοσοφία και την κοινωνία της Ολλανδίας και πώς αυτή αντικατοπτρίζεται στην αγωνιστική φιλοσοφία αυτής της μεγάλης ποδοσφαιρικής σχολής.

Ο ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ

Alex Ferguson: My Autobiography του Alex Ferguson

Λίγοι άνθρωποι έχουν αφήσει το στίγμα τους στο Βρετανικό, αλλά και στο παγκόσμιο, ποδόσφαιρο όσο ο Alex Ferguson. Ο για 27 χρόνια προπονητής της Manchester United σημάδεψε όσο κανείς όλος το μεγάλο κλαμπ του Μάντσεστερ και αυτό το βιβλίο περιέχει τις προσωπικές εμπειρίες του Ferguson από την πορεία του στον πάγκο της ομάδας. Οι τίτλοι, εγχώριοι και ευρωπαϊκοί, η αλλαγή φιλοσοφίας της ομάδας, οι νίκες, οι ήττες, οι παίκτες που προπόνησε κι εκείνοι που ανέδειξε, οι μεγάλοι του αντίπαλοι, αλλά και ο Alex Ferguson εκτός γηπέδου, παρουσιάζονται στην αυτοβιογραφία που ο πολυνίκης προπονητής έγραφε για 4 χρόνια.

ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

Fever Pitch του Nick Hornby

Όποια συζήτηση ή λίστα για βιβλία που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο και να βρείτε, πάντα ανάμεσα στους τίτλους που αναφέρονται θα δείτε και το ‘Fever Pitch’ του Hornby. Και λογικό, μιας και το βιβλίο μιλά για το πάθος του ποδοσφαίρου στην Αγγλία, μέσα από τις, πολλές φορές ξεκαρδιστικές, περιπέτειες ενός φανατικού οπαδού της Άρσεναλ, για τον οποίο η μπάλα δεν είναι απλά ένα άθλημα. Με τον ίδιο τον Hornby να είναι λάτρης του ποδοσφαίρου και το μυθιστόρημα να είναι ελαφρώς αυτοβιογραφικό, δεν είναι καθόλου παράξενο το γεγονός πως το βιβλίο είναι από τα διασημότερα που ασχολούνται με το θέμα.

Ο ΚΟΣΜΟΣ

How Soccer Explains the World του Franklin Foer

Τα έχουμε πει και παραπάνω: Το ποδόσφαιρο είναι σίγουρα κάτι περισσότερο από ένα παιχνίδι. Κι αυτό το βιβλίο θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε που συναντιούνται ο κόσμος του 21ου αιώνα με το δημοφιλέστερο άθλημα της γης. Ο Foer επικεντρώνεται στα ποδοσφαιρικά σωματεία και αναρωτιέται για το τι είναι η οπαδική ταυτότητα, τι είναι ένας χούλιγκαν, γιατί συγκεκριμένοι άνθρωποι νοιάζονται για την Άρσεναλ και άλλοι για τη Μάντσεστερ, τι συμβαίνει στο ιταλικό ποδόσφαιρο, τι θέση έχει το άθλημα στη Σκωτία, τη Σερβία, την Ουκρανία και αλλού. Ένα βιβλίο για όλα όσα μας συνδέουν και όλα όσα μας χωρίζουν, με εκκίνηση το ποδόσφαιρο.

Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Tor!: The Story Of German Football του Ulrich Hesse-Lichtenberger

“Λίστα με ποδοσφαιρικά βιβλία είναι αυτή που παίζουν 11 βιβλία και στο τέλος μπαίνει και η Γερμανία”, Γκάρι Λίνεκερ.

|Η ποπ κουλτούρα μέσα από εικόνες| Ακολούθησε το Ιnstagram account του PopCode.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ

Τα καλύτερα βιβλία του 2018 (ως τώρα)
Οι 100 ιστορίες που σημάδεψαν την ανθρωπότητα
7 καμένες αθλητικές ταινίες που θέλουμε να δούμε