ΒΙΒΛΙΟ

Η πολυβραβευμένη συγγραφέας Sci Fi της δεκαετίας μισεί τις τηγανητές πατάτες

Μια κουβέντα με την N.K. Jemisin.

Γνωρίζετε πόσο σπάνιο είναι η λογοτεχνική σειρά ενός συγγραφέα, ας πούμε μια τριλογία, να κερδίσει με κάθε της βιβλίο το ίδιο βραβείο σε τρεις διαδοχικές χρονιές; Θα σας πω εγώ: Εξαιρετικό σπάνιο.

Αυτό ακριβώς κατάφερε όμως η N.K. Jemisin, μια από τις πιο δυνατές νέες φωνές της speculative λογοτεχνίας που μας έδωσε η τελευταία δεκαετία. Η σειρά ‘Broken Earth’ της κέρδισε με τα ‘The Fifth Season’, ‘The Obelisk Gate’ και ‘The Stone Sky’ το βραβείο καλύτερου μυθιστορήματος στα Hugo Awards, τα πιο γνωστά λογοτεχνικά βραβεία που ασχολούνται με τα είδη του φανταστικού και της επιστημονικής φαντασίας, για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα.

Η N.K. Jemisin ξεκίνησε να εκδίδει διηγήματά της από το 2004, αλλά ήταν η ιστορία ‘Non-Zero Probabilities’ το 2009 που την έκανε γνωστή. Το πρώτο της μυθιστόρημα ήταν το ‘The Hundred Thousand Kingdoms’, κομμάτι της ‘The Inheritance Trilogy’, με πρωταγωνίστρια τη Yeine, που καλείται να γίνει η επικεφαλής της οικογένειας Arameri αλλά και λύσει το μυστήριο της δολοφονίας της μητέρας της, ενώ προσπαθεί να επιβιώσει από τις μηχανορραφίες των συγγενών της.

Ακολούθησε η διλογία ‘Dreamblood’, που επικεντρώνεται σε μια σειρά δολοφονιών και έναν πιθανό μαγικό πόλεμο, πριν η Jemisin χτίσει την πολυβραβευμένη της σειρά ‘Broken Earth’. Το πρώτο βιβλίο της σειράς, με τίτλο ‘Η πέμπτη εποχή’, μιλά για την κοινωνία ενός μακρινού πλανήτη, ο οποίος βιώνει περιοδικά κάθε λίγους αιώνες μια “Πέμπτη Εποχή”, περίοδοι έντονης κλιματικής αλλαγής που καταστρέφουν τα έθνη που κατοικούν στη μια και μοναδική υπερήπειρο του πλανήτη. Εκεί κατοικούν τρεις γυναίκες που μπορούν να ελέγχουν την ενέργεια φυσικών φαινομένων, προκαλόντας ή σταματώντας σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστείων, τρεις γυναίκες που αντιμετωπίζονται ως κίνδυνος αλλά και η καλύτερη ελπίδα σωτηρίας από την “Πέμπτη Εποχή” που έρχεται.

Είχα την ευκαιρία να μιλήσω για λίγο με την πολυάσχολη N.K. Jemisin για τα βιβλία της, τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη συγγραφή, το Twitter και τις τηγανητές πατάτες.

Πριν ασχοληθούμε με τα βιβλία της ‘Broken Earth’ σειράς σου, θέλω να σε ρωτήσω για το πιο πρόσφατο πρότζεκτ σου: Μια σειρά κόμικς με τον τίτλο ‘Far Sector’, που ακολουθούν μια μαύρη γυναίκα των Green Lantern Corps. Τι μπορείς να μας πεις για την ιστορία;

Απλά θέλω να πω πως η πρωταγωνίστρια στρατολογείται από τους Lanterns για να δουλέψει στην City Enduring, μια φουτουριστική μητρόπολη που βρίσκεται στην άλλη άκρη του σύμπαντος, πολύ μακριά από τη συνηθισμένη περιοχή των Green Lantern Corps. Θα είναι μια σειρά 12 τευχών, αν υποθέσουμε πως όλα πάνε καλά, και ο καλλιτέχνης που σχεδιάζει το κόμικ είναι ο εκπληκτικός Jamal Campbell.

Το χτίσιμο του κόσμου μοιάζει να είναι ένα στοιχείο των βιβλίων σου που αναπτύσσεις ιδιαίτερα πριν βάλεις οποιαδήποτε λέξη στις σελίδες σου. Ποια είναι η διαδικασία για τη δόμηση του κόσμου και της κοινωνίας στη σειρά ‘Broken Earth’;

Αυτή δεν είναι μια ερώτηση που μπορώ να απαντήσω στα γρήγορα! Το περιοδικό Wired όμως πρόσφατα ανέβασε μια εκδοχή του 2ωρου εργαστηρίου μου για το χτίσιμο των κόσμων στη λογοτεχνία.

Οι Ορογενείς είναι μια καταπιεσμένη κάστα ανθρώπων στα βιβλία σου. Προσβλητικοί όροι χρησιμοποιούνται εναντίον τους, οι άλλοι άνθρωποι τους φοβούνται για τις ιδιαίτερες δυνάμεις τους και η κυβέρνηση και το σύνολο του πληθυσμού τους ελέγχει, τους μισεί και τους δολοφονεί. Ταυτόχρονα είναι απαραίτητοι για την επιβίωση ολόκληρου του κόσμου. Ποια ήταν η έμπνευσή σου για τη δημιουργία αυτής της φυλής ανθρώπων;

Η καταπίεση. Όλα τα συστήματα καταπίεσης, παντού όπου επηρεάζουν τους ανθρώπους. Προφανώς είμαι μαύρη και γυναίκα, αλλά δεν πήρα στοιχεία αποκλειστικά από την Αφρικανοαμερικανική ή τη σεξιστική καταπίεση. Όλη η καταπίεση συνήθως λειτουργεί γενικά με τον ίδιο τρόπο και για τους ίδιους λόγους, επειδή κάποιος κάπου θέλει κάτι που έχουν άλλοι άνθρωποι και εγκαθιστά ένα σύστημα για να ελέγξει αυτούς τους ανθρώπους και να το πάρει.

Με ενδιαφέρει η αποτύπωση της ομοφυλοφιλίας και ιδιαίτερα των πολυερωτικών σχέσεων στα βιβλία σου, κάτι που λείπει ακόμα από τη λογοτεχνία. Ήταν αυτή η ανάγκη για μεγαλύτερη εκπροσώπηση που σε οδήγησε να εξερευνήσεις αυτές τις σχέσεις;

Η ίδια η ιστορία οδηγεί όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις που περιγράφω.

Έχεις να μοιραστείς μαζί μας κάποιο νέο από την τηλεοπτική σειρά για το βιβλίο σου ‘Η πέμπτη εποχή’ που όλοι περιμένουμε; Κατά πόσο εμπλέκεσαι με την παραγωγή της;

Τα δικαιώματα για την παραγωγή μιας σειράς βρίσκονται στο TNT. Μέχρι στιγμής δε φαίνεται να έχουν προχωρήσει στην παραγγελία ενός πρώτου επεισοδίου για τη σειρά, αλλά το πρότζεκτ δε μοιάζει να είναι και νεκρό ακόμα. Υποθέτω θα δούμε τι θα συμβεί.

Έχεις ολοκληρώσει τη συγγραφή του ‘The City We Became’; Τι έχεις να μας πεις για αυτό το νέο βιβλίο σου που θα βγει στα βιβλιοπωλεία τον Μάρτιο του 2020;

Ναι, έχω τελειώσει. Είναι μια απευθείας συνέχεια ενός διηγήματός μου, το ‘The City Born Great’, που επικεντρώνεται στη Νέα Υόρκη, καθώς η πόλη ξυπνά και ενώνεται με άλλες σπουδαίες πόλεις του κόσμου για την αντιμετώπιση μιας τρομερής απειλής.

Τα τελευταία χρόνια ήσουν υποψήφια και έχεις κερδίσει αρκετά Hugo, Nebula, Locus και World Fantasy Awards. Τι θα ήθελες να πεις σε εκείνους που λένε πράγματα όπως “τα λογοτεχνικά βραβεία σήμερα πηγαίνουν μόνο σε γυναίκες και μειονότητες”;

Δεν έχω να τους πω τίποτα. Είναι αδύνατο να επιχειρηματολογήσεις με μισαλλόδοξους. Θα ήταν χάσιμο χρόνο όταν θα μπορούσα να γράφω περισσότερα βιβλία.

Η επιστημονική φαντασία και το φανταστικό θεωρούνταν επί δεκαετίες στην Ελλάδα ως δεύτερης διαλογής λογοτεχνία. Τι θεωρείς πως έχει να προσφέρει η επιστημονική φαντασία στον σύγχρονο αναγνώστη;

Ακριβώς τα ίδια πράγματα που κάθε λογοτεχνικό είδος έχει να προσφέρει σε κάθε αναγνώστη. Η επιστημονική φαντασία και το φανταστικό έχουν εξελιχθεί με τον καιρό και πολλοί άνθρωποι που νομίζουν πως είναι απλά σκουπίδια κρίνουν από έργα γραμμένα 50+ χρόνια πριν. Ίσως θα έπρεπε να προσπαθήσουν να φτάσουν στο σήμερα.

Είμαι μεγάλος φαν του Twitter σου, καθώς συχνά μιλάς για πολιτική από μια οπτική γωνία που εκτιμώ βαθιά. Τα tweets σου όμως έχουν αντιμετωπιστεί με, τουλάχιστον, περιφρόνηση και προσβολές από τρολς και ρατσιστές. Υποθέτω πως η ερώτησή μου είναι, έχεις ποτέ αποθαρρυνθεί από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η δημόσια συζήτηση στα social media;

Αν είχα όντως αποθαρρυνθεί, θα είχα σταματήσει να γράφω εδώ και καιρό, οπότε όχι.

Σοκαρίστηκα όταν έμαθα πως δε σου αρέσουν οι τηγανητές πατάτες. Είναι αλήθεια; Έχεις κάποια αρρώστια ή κάτι τέτοιο; Θέλω να πω, είναι τηγανητές πατάτες! Σε όλους αρέσουν οι πατάτες! Είναι το τελευταίο που μας έχει απομείνει!

*Γελάει* Ανακάλυψα όμως πως μου αρέσουν οι τηγανητές πατάτες με σκόρδο! Αυτή είναι η μοναδική εξαίρεση.

*Το μυθιστόρημα ‘Η πέμπτη εποχή’ κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Οξύ.

***

Αν και εσύ αγαπάς τα Star Wars και την ιστορία τους, το αφιέρωμά μας ‘May the Pod Be With You’ είναι εδώ!

Στο 1ο επεισόδιο αναλύουμε τα prequels με καλεσμένο τον Μάκη Παπασημακόπουλο, μέσα από μία βασική ερώτηση: Είναι όντως όσο χάλια τα θυμάσαι;